- Зерттеулер
Бексұлтан Нұржекеұлы. Ерекше тағдыр иесі
Мұқаң «дәл қырықтың бесеуінде» «ұйықтап кетсем болғаны төсегімде» деп өлең жазып, «дәл қырықтың бесеуінде» ұйықтап кетті. Тұңғыш кітабі...Баққожа Мұқаи. Жұлдызы жарық асыл
Мұқағалидың 60 жылдығына арнап жазған сөзі еді... Қазақ халқының тарихында жұлдызы жарық асыл азаматтардың...Дидар Амантай. Сәулеткер сарайы
Біз Мұқағали туралы Серік Ақсұңқарұлынан естідік. Он жетідеміз – мектеп қабырғасында жүрген солқылдақ шағымыз. Бәріне таң, барша әлемге ғашық, бүкіл нәрсенің сырын білгіміз келеді....Роллан Сейсенбаев. Түн және Мұқағали
Эссе Адам үшін тапжылмай үш күн, үш түн шалқадан таңылып төсекте жату қасірет екен. Созылып барып, әзер дегенде...Әділ Ахмет. Моцарт – Мұқағали
(Ақын рухымен сырласу) Осылай боларына титтей де күмәнданбай өтіп еді өмірден сардар ақын. Жазылып жатыр… Мұқағалимен біздер тағдырлас едік....
- Естеліктер
Әлнұр МЕЙІРБЕКОВ. Аспантаудан ұшқан ақиық
Мен Мұқағали Мақатаевпен жаңа түлек, жас талапкер ретінде, жаңылмасам, 1955 жылы сырттай таныстым. Осы жылы бұрынғы «Әдебиет...Гүлсара БОТАБАЕВА. Ақынның рухы аурудан айықтырған еді
2002 жылғы басымнан өткен осы бір тылсым оқиғаны көпшілікке айтудың сәті енді түсті. Бұған дейін оны етжақындарымнан басқа ешкім білмейтін. Себебі мәнісін...Шәкен КҮМІСБАЙҰЛЫ. Мұқаңды құрметтеген Жекен аға
Мұқаң – Мұқағали Мақатаевтың «Аппассионатасын» оқып, сол кездегі «Социалистік Қазақстан» газетінің әдебиет және өнер бөлімінің меңгерушісі, жазушы-журналист...Әділғазы Қайырбеков. Алтын қалам
Наурыз айы еді. Қарасазда мектеп оқушыларының республикалық дәстүрлі «Мұқағали оқулары» өтіп жатты. Алматыдан Темірше Сарыбаев, Болат Шарахымбай, Жарас Сәрсек, мен және Талдықорғаннан Ерғазы Манап,...Нұрлытай Үркімбай. «Күнделіктер» қалай жарық көрді?
Мұқағали мұрасының ішіндегі жұрт назарын ерекше аударған дүниесі – «Күнделіктері». Ақын онда өзі әсерленген сәттерді ақ...
- Сұхбаттар
Темірхан МЕДЕТБЕК: «Ақын тағдыры – азапты тағдыр»
Қазақстан Республикасы Мемлекеттік сыйлығының лауреаты, ақын Темірхан Медетбек өзіндік үнімен, ұлтжанды мінезімен оқырманын риза етіп келе жатқан қаламгер. Көктүріктер сарынын ХХІ ғасырдағы...Кеңес Аухадиев. Нағыз ақынның тойы — халықтың тойы
Кезінде республиканы басқару ісіне араласқан мемлекет қайраткері. Қазақстан Компартиясы Орталық Комитетінің бюро мүшесі болды. Алматы қаласының,...Жұлдыз Мұқағалиұлы. Қара өлеңнің қасиетін бойына сіңірді
Тарихтағы ұлы адамдар секілді Мұқағали Мақатаев өмірінің де қыры мен сыры тереңде. Естеліктер жазылып, шығармашылығы зерттелу үстінде. Соған...Ержан қажы Малғажыұлы. Мұқағали нені жырласа да, елдік санамен жырлайды
Мұқағали философиясының бір қыры – Алланы тану. Адамның миы атеистік уағызбен уланған кеңестік қоғамда Жаратқан Иеге арнаған...Мақпал Мыса. Мендегі ақындық көзді Мұқағали ашты
Тәуелсіздіктен кейін шабыт тұлпарды тізгіндеген еркін ойлы жастарымыз поэзия жарысына қосылды. Солардың арасынан дара шыққан жүйріктердің бірі –...
- Өмірдастан
КОРОНАВИРУС — КӨРІНБЕЙТІН ЖАУ. АМАН БОЛАЙЫҚ, АҒАЙЫН!
Өмірде оңайлықпен алдырмайтын дұшпан бар. Оның аты – «іштен шыққан жау». Іштен шыққан жау көзге көрінбейді. Ол қаруын жеңіне тығып, қанжарын жүрекке...Мұқағали МАҚАТАЕВ. Кәсібіңе мен сенің басымды ием
ДӘРІГЕРІМЕ Керегі жоқ, Керегі жоқ, Керегі жоқ бәрінің! Иненің де керегі жоқ, Керегі жоқ дәрінің! Кетсем егер, пленканың үзілген бір...Мұқағали Мақатаев. Неге жыламасын?! Бәрісі де жылаған.
1941 ЖЫЛ АҚПАН 1941 жыл акпандатқан, Сыртта аяз. Аулымызды ақ кар жапқан....Мұқағали Мақатаев. Поэзия махаббаттан басталып, парасатпен аяқталуға тиісті
30 наурыз 1972 жыл «Поэзия махаббаттан басталып, парасатпен аяқталуы тиісті»... Дүниеге жаңа келгендеймін. Ой-санам, жүріс-тұрыс, мінезімде сұмдық...
- Атамекен
Рысбек Сәрсенбайұлы. Аңшы қыз, батыр қыз, Кім болды екен атыңыз?
Кең жайлау – Шалкөденің сонау төріндегі Айғайтастың етегіндеміз. Тау шөбі қалың әрі бітік шыққан. Малдас құрып отырған адамның малақайы көрінбейтіндей. Бел-белестер құдды тойға жиналғандай...Жанболат АУПБАЕВ. ХАНТӘҢІРІ
Ұйықтасам түсіме ылғи тау кіреді, тау жайлап, тау қыстаған шал жүреді... Тауда жортқан тағыдай алғыр едім, алғырлығым...Елшенбүйрек
Біз тұрған тау есімі «Елшенбүйрек», Шыға келсең аспанға еңсең тимек, Жазда оранып жатады көк торғынға, Қыста аппақ елтірі сеңсең кимек. ...
- Дарабоз
Жақыпжан НҰРҒОЖА. Мұқағали, Әбіш және Асқар Сүлейменов
...Телефон қылғына шырылдайды... «Құдауанда, мыналар мені пісіріп жейтін шығар бір күні... Мені қойшы, Шерағаңды шерменде қылатын болды ғой. Таяқ жейтін сол. Бүйте...Батық Мәжитұлы. Мұқағали
екі бөлімді, бес көріністі драма Қатысушылар: Мұқағали Мақатаев Лашын Әзімжанова Әбділда Тәжібаев Бердібек...Рахымжан Отарбаев. Фариза мен Мұқағали
Бұл пьесаны алаштың ардақты қаламгері Рахымжан Отарбаев журналымызға өз қолымен жолдаған еді. Біз онықуана-қуана жарияладық. Журналдың 2018...
- Әндария
Шәмші Қалдаяқов. Талдықорғаным
Мұқағалидың сөзіне жазылған алғашқы ән Әнін жазған Шәмші Қалдаяқов Сөзін жазған Мұқағали Мақатаев Бай өлкем, армысың!...
- Ойкөкпар
Мұқағалидың 90 жылдығы қарсаңындағы толғаныстар
Той туралы ой Әділжан НӨКЕЕВ, Қарасаз ауылындағы Албан Асан атындағыорта мектептің директорыДариға Тілендікеліні. Екі арыстың рухындай болып көрінеді
«Мұқағали» журналы шықты дегенді естіген кезде қуанышым қойныма сыймады. Оны көргенше асықтым. Содан соң мекен-жайын біліп, редакцияға бардым. Журналистер мені жылы қарсы...
- Фотошежіре
«Мен өскен – лашық бір бөлме»
Төбесі жайпақ қоржын тамда тұру кешегі болған тарих. Жаңадан отырықшылыққа үйрене бастаған аталарымыз кезінде мынандай үйлерде отын жағып, өмір сүрді. Олар іркес-тіркес...Мұқағалидың Мемлекеттік марапаты
Ақиық ақын көзі тірі кезінде ешқандай марапатқа ие болмағаны бәріне белгілі. Ол – ақынның өлеңінің нашарлығынан емес. Солақай заманның талантты бағаламауынан болған кінәрат. Бірақ...Ақынның жазу үстелі
Қарасаздағы музейге кірсеңіз Мұқағалидың жұмыс үстелін көресіз. Ой теңізінен асыл терген қаламгер түйдек-түйдек жыр жолдарын жазу мәшінкесімен де ақ қағазға түсірген. Ақын аға өзі...Суреттер сыр шертеді
Мақатаевтар отбасы. 60-шы жыл Мұғалім Мұқағали. Қарасаз ауылы Қазақ радиосында: (түрегеп тұрғандар) Әнуарбек...
- Зерттеулер
Бексұлтан Нұржекеұлы. Ерекше тағдыр иесі
Мұқаң «дәл қырықтың бесеуінде» «ұйықтап кетсем болғаны төсегімде» деп өлең жазып, «дәл қырықтың бесеуінде» ұйықтап кетті. Тұңғыш кітабі...Баққожа Мұқаи. Жұлдызы жарық асыл
Мұқағалидың 60 жылдығына арнап жазған сөзі еді... Қазақ халқының тарихында жұлдызы жарық асыл азаматтардың...Дидар Амантай. Сәулеткер сарайы
Біз Мұқағали туралы Серік Ақсұңқарұлынан естідік. Он жетідеміз – мектеп қабырғасында жүрген солқылдақ шағымыз. Бәріне таң, барша әлемге ғашық, бүкіл нәрсенің сырын білгіміз келеді....Роллан Сейсенбаев. Түн және Мұқағали
Эссе Адам үшін тапжылмай үш күн, үш түн шалқадан таңылып төсекте жату қасірет екен. Созылып барып, әзер дегенде...Әділ Ахмет. Моцарт – Мұқағали
(Ақын рухымен сырласу) Осылай боларына титтей де күмәнданбай өтіп еді өмірден сардар ақын. Жазылып жатыр… Мұқағалимен біздер тағдырлас едік....
- Естеліктер
Әлнұр МЕЙІРБЕКОВ. Аспантаудан ұшқан ақиық
Мен Мұқағали Мақатаевпен жаңа түлек, жас талапкер ретінде, жаңылмасам, 1955 жылы сырттай таныстым. Осы жылы бұрынғы «Әдебиет...Гүлсара БОТАБАЕВА. Ақынның рухы аурудан айықтырған еді
2002 жылғы басымнан өткен осы бір тылсым оқиғаны көпшілікке айтудың сәті енді түсті. Бұған дейін оны етжақындарымнан басқа ешкім білмейтін. Себебі мәнісін...Шәкен КҮМІСБАЙҰЛЫ. Мұқаңды құрметтеген Жекен аға
Мұқаң – Мұқағали Мақатаевтың «Аппассионатасын» оқып, сол кездегі «Социалистік Қазақстан» газетінің әдебиет және өнер бөлімінің меңгерушісі, жазушы-журналист...Әділғазы Қайырбеков. Алтын қалам
Наурыз айы еді. Қарасазда мектеп оқушыларының республикалық дәстүрлі «Мұқағали оқулары» өтіп жатты. Алматыдан Темірше Сарыбаев, Болат Шарахымбай, Жарас Сәрсек, мен және Талдықорғаннан Ерғазы Манап,...Нұрлытай Үркімбай. «Күнделіктер» қалай жарық көрді?
Мұқағали мұрасының ішіндегі жұрт назарын ерекше аударған дүниесі – «Күнделіктері». Ақын онда өзі әсерленген сәттерді ақ...
- Сұхбаттар
Темірхан МЕДЕТБЕК: «Ақын тағдыры – азапты тағдыр»
Қазақстан Республикасы Мемлекеттік сыйлығының лауреаты, ақын Темірхан Медетбек өзіндік үнімен, ұлтжанды мінезімен оқырманын риза етіп келе жатқан қаламгер. Көктүріктер сарынын ХХІ ғасырдағы...Кеңес Аухадиев. Нағыз ақынның тойы — халықтың тойы
Кезінде республиканы басқару ісіне араласқан мемлекет қайраткері. Қазақстан Компартиясы Орталық Комитетінің бюро мүшесі болды. Алматы қаласының,...Жұлдыз Мұқағалиұлы. Қара өлеңнің қасиетін бойына сіңірді
Тарихтағы ұлы адамдар секілді Мұқағали Мақатаев өмірінің де қыры мен сыры тереңде. Естеліктер жазылып, шығармашылығы зерттелу үстінде. Соған...Ержан қажы Малғажыұлы. Мұқағали нені жырласа да, елдік санамен жырлайды
Мұқағали философиясының бір қыры – Алланы тану. Адамның миы атеистік уағызбен уланған кеңестік қоғамда Жаратқан Иеге арнаған...Мақпал Мыса. Мендегі ақындық көзді Мұқағали ашты
Тәуелсіздіктен кейін шабыт тұлпарды тізгіндеген еркін ойлы жастарымыз поэзия жарысына қосылды. Солардың арасынан дара шыққан жүйріктердің бірі –...
- Өмірдастан
КОРОНАВИРУС — КӨРІНБЕЙТІН ЖАУ. АМАН БОЛАЙЫҚ, АҒАЙЫН!
Өмірде оңайлықпен алдырмайтын дұшпан бар. Оның аты – «іштен шыққан жау». Іштен шыққан жау көзге көрінбейді. Ол қаруын жеңіне тығып, қанжарын жүрекке...Мұқағали МАҚАТАЕВ. Кәсібіңе мен сенің басымды ием
ДӘРІГЕРІМЕ Керегі жоқ, Керегі жоқ, Керегі жоқ бәрінің! Иненің де керегі жоқ, Керегі жоқ дәрінің! Кетсем егер, пленканың үзілген бір...Мұқағали Мақатаев. Неге жыламасын?! Бәрісі де жылаған.
1941 ЖЫЛ АҚПАН 1941 жыл акпандатқан, Сыртта аяз. Аулымызды ақ кар жапқан....Мұқағали Мақатаев. Поэзия махаббаттан басталып, парасатпен аяқталуға тиісті
30 наурыз 1972 жыл «Поэзия махаббаттан басталып, парасатпен аяқталуы тиісті»... Дүниеге жаңа келгендеймін. Ой-санам, жүріс-тұрыс, мінезімде сұмдық...
- Атамекен
Рысбек Сәрсенбайұлы. Аңшы қыз, батыр қыз, Кім болды екен атыңыз?
Кең жайлау – Шалкөденің сонау төріндегі Айғайтастың етегіндеміз. Тау шөбі қалың әрі бітік шыққан. Малдас құрып отырған адамның малақайы көрінбейтіндей. Бел-белестер құдды тойға жиналғандай...Жанболат АУПБАЕВ. ХАНТӘҢІРІ
Ұйықтасам түсіме ылғи тау кіреді, тау жайлап, тау қыстаған шал жүреді... Тауда жортқан тағыдай алғыр едім, алғырлығым...Елшенбүйрек
Біз тұрған тау есімі «Елшенбүйрек», Шыға келсең аспанға еңсең тимек, Жазда оранып жатады көк торғынға, Қыста аппақ елтірі сеңсең кимек. ...
- Дарабоз
Жақыпжан НҰРҒОЖА. Мұқағали, Әбіш және Асқар Сүлейменов
...Телефон қылғына шырылдайды... «Құдауанда, мыналар мені пісіріп жейтін шығар бір күні... Мені қойшы, Шерағаңды шерменде қылатын болды ғой. Таяқ жейтін сол. Бүйте...Батық Мәжитұлы. Мұқағали
екі бөлімді, бес көріністі драма Қатысушылар: Мұқағали Мақатаев Лашын Әзімжанова Әбділда Тәжібаев Бердібек...Рахымжан Отарбаев. Фариза мен Мұқағали
Бұл пьесаны алаштың ардақты қаламгері Рахымжан Отарбаев журналымызға өз қолымен жолдаған еді. Біз онықуана-қуана жарияладық. Журналдың 2018...
- Әндария
Шәмші Қалдаяқов. Талдықорғаным
Мұқағалидың сөзіне жазылған алғашқы ән Әнін жазған Шәмші Қалдаяқов Сөзін жазған Мұқағали Мақатаев Бай өлкем, армысың!...
- Ойкөкпар
Мұқағалидың 90 жылдығы қарсаңындағы толғаныстар
Той туралы ой Әділжан НӨКЕЕВ, Қарасаз ауылындағы Албан Асан атындағыорта мектептің директорыДариға Тілендікеліні. Екі арыстың рухындай болып көрінеді
«Мұқағали» журналы шықты дегенді естіген кезде қуанышым қойныма сыймады. Оны көргенше асықтым. Содан соң мекен-жайын біліп, редакцияға бардым. Журналистер мені жылы қарсы...
- Фотошежіре
«Мен өскен – лашық бір бөлме»
Төбесі жайпақ қоржын тамда тұру кешегі болған тарих. Жаңадан отырықшылыққа үйрене бастаған аталарымыз кезінде мынандай үйлерде отын жағып, өмір сүрді. Олар іркес-тіркес...Мұқағалидың Мемлекеттік марапаты
Ақиық ақын көзі тірі кезінде ешқандай марапатқа ие болмағаны бәріне белгілі. Ол – ақынның өлеңінің нашарлығынан емес. Солақай заманның талантты бағаламауынан болған кінәрат. Бірақ...Ақынның жазу үстелі
Қарасаздағы музейге кірсеңіз Мұқағалидың жұмыс үстелін көресіз. Ой теңізінен асыл терген қаламгер түйдек-түйдек жыр жолдарын жазу мәшінкесімен де ақ қағазға түсірген. Ақын аға өзі...Суреттер сыр шертеді
Мақатаевтар отбасы. 60-шы жыл Мұғалім Мұқағали. Қарасаз ауылы Қазақ радиосында: (түрегеп тұрғандар) Әнуарбек...